ΓΙΟΡΤΗ ΓΙΑΓΛΑ. Η μεγαλύτερη εθιμική γιορτή που πραγματοποιείται κάθε χρόνο τέτοια περίοδο, από τους Μπεκτασήδες συμπολίτες μας στο Οροπέδιο ΧΙΛΙΑ (φέτος όχι)..ΓΙΟΡΤΗ ΓΙΑΓΛΑ (yayla).Απόσπασμα από το βιβλίο μου..
".....Οι γιορταστικές εκδηλώσεις άρχιζαν-μέχρι το 1992- την Κυριακή το πρωί και τελείωναν πανηγυρικά την Τετάρτη το βράδυ. Χρονολογικά προσπαθούσαν οι εκδηλώσεις τους να συμπέσουν με τη χριστιανική γιορτή του
Προφήτη Ηλία,που σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο ,γιορτάζεται στις 2 Αυγούστου. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι κάτοικοι της περιοχής (Μπεκτασήδες και χριστιανοί) την αποκαλούν και γιορτή του Αη-Λιά.
Από το 1993 έως το 1995 οι εκδηλώσεις αρχίζουν την Παρασκευή το πρωί και τελειώνουν την Κυριακή το βράδυ, μή απομακρυνόμενοι πάντα από την ημερομηνία της 2ας Αυγούστου.Οι κάτοικοι του Γονικού θέλουν να τοποθετούν τις εκδηλώσεις της γιορτής "Γιαγλά" το πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου (αλλά τούτο δεν είναι απόλυτο).
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της γιορτής του Οροπεδίου είναι ότι οργανώνεται με την φροντίδα ενός ατόμου (μέχρι το 1997),το οποίο επιλέγεται από τους Μπεκτασήδες της περιοχής.Το δικαίωμα αυτό (της επιλογής)το έχουν μόνο οι κάτοικοι των χωριών του Μεγάλου Δερείου, της Ρούσσας, του Γονικού, του Ανω και Κάτω Μικρακίου, τουΜεσημερίου,των Ουρανίων,της Χλόης,του Χαμηλού και της Ανω και Κάτω Καμπής.
(Η Παράδοση αναφέρει ότι το δικαίωμα αυτό το απέκτησαν οι κάτοικοι της περιοχής αυτής που βρίσκεται δυτικά από το Διαβολόρεμα -παραπόταμου του Ερυθροποτάμου- από τότε που ο Χαλίφης Αλή βρισκόμενος στα μέρη αυτά πέταξε μια χούφτα χώμα και αυτό διασκορπίστηκε μόνο στα υψώματα της παραπάνω περιοχής).
Το άτομο αυτό ονομάζεται "γιαγλα αγασί" (yagla agasi).Οι ντόπιοι όμως τον αποκαλούν απλά "αγά".Ο "αγάς» έχει τεράστιες οικονομικές υποχρεώσεις.Αναλαμβάνει όλα τα έξοδα που απαιτούνται για την προετοιμασία του χώρου «Χίλια», για την αμοιβή των οργανοπαιχτών που παίζουν σ'όλη τη διάρκεια της γιορτής, καθώς και τη φιλοξενία όλων των επισκεπτών-πανηγυριστών στο σπίτι του,το πρώτο και δεύτερο βράδυ της γιορτής, καθώς και στο χώρο του Οροπεδίου στις υπόλοιπες μέρες.
Ο τίτλος του "αγά" διατηρείται μέχρι και το περας των εκδηλώσεων.
Η γιορτή «γιαγλά» κρατάει τρεις ολόκληρες μέρες και νύχτες.
Από το βράδυ της Πέμπτης στο χωριό του «Αγά» στήνεται μεγάλο πανηγύρι.Στο σπίτι του οι οργανοπαίχτες παίζουν συνέχεια ρυθμούς της Ανατολής,αλλά και γνωστούς της Θράκης,καλώντας έτσι τον κόσμο να διασκεδάσει και να χορέψει.Ολη η οικογένεια του «αγά» είναι στο πόδι.Εχουν ετοιμάσει πολλά φαγητά.Πρέπει να «φιλέψουν» όλους τους καλεσμένους.
Το ίδιο γίνεται και την Παρασκευή, ολόκληρη τη μέρα μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου.
Το απόγευμα της Παρασκευής σε συγκεκριμμένο πάντα χώρο πραγματοποιείται, παρουσία του «αγά» και οπωσδήποτε του κόσμου, το έθιμο της πάλης.Λίγα ζευγάρια παλεύουν στο χώρο τούτο,προετοιμάζοντας και ενημερώνονγας τον κόσμο για τη μεγάλη πάλη που θα γίνει το Σάββατο το απόγευμα και την Κυριακή στο χώρο του πανηγυριού,στο ύψωμα «Χίλια».
Το μεσημέρι του Σαββάτου στήνεται πάλι χορός στο πίτι του «αγά», κυρίως από γυναίκες και παιδιά.Είναι η ώρα που θα αναχωρήσουν για το ύψωμα Χίλια.
Μπροστά πηγαίνουν οι οργανοπαίχτες.Ακολουθεί το μπαιράκι τους (το λάβαρο).Σ’ένα κοντάρι υψωμένη η ελληνική σημαία με μια πετσέτα στα πλάγια και ένα μήλο καρφωμένο στην άκρη του ιστού (στη θέση του σταυρού).Σύμβολα και τα τρία (σημαία,πετσέτα και μήλο,όπως και το μαντήλι το οποίο δένουν σε κάποιο σημείο του μεταφορικού μέσου που θα μεταφέρει τον αγά») της Χαράς (του γάμου).
Μόλις αναχωρήσουν για το ύψωμα (μόνο οι άντρες), οι γυναίκες επιστρέφουν στο χωριό.Εκεί πραγματοποιούνται αγώνες δρόμου ( από κοπέλες), και το έθιμο της πάλης (από γυναίκες) μέσα όμως στο σπίτι του «Αγά».
Οι εκδηλώσεις που ακολουθούν από δω και περα πραγματοποιούνται στο ύψωμα «Χίλια»,με αποκορύφωμα το έθιμο της πάλης....."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου